ေမ႕ေပ်ာက္၍ရမည္မဟုတ္သည္႕ သမုိင္းထဲက ရႏၲပို

ႏွစ္အားျဖင့္ တြက္ဆမည္ဆိုပါက ႏွစ္ေပါင္းရာေက်ာ္ၾကာခဲ့ေပၿပီ။ သို႔ေသာ္ ေမ့ႏုိင္ဖြယ္မရွိဘဲ အမွတ္တရ ဆက္ရွိေနဦးမည့္ သမုိင္းစာမ်က္ႏွာထက္က ေန႔ေလးတစ္ေန႔ပင္။ ထုိေန႔သည္ ပထမအဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ေျပၿငိမ္းေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္(၁၁၈၇ ခုႏွစ္ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၄ ရက္ေန႔)ပင္ျဖစ္သည္။ယင္းေန႔က ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ စာခ်ဳပ္ကို ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ဟုေခၚဆိုခဲ့ၿပီး ရႏၲပုိရြာတြင္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ဟု ဆိုစမွတ္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုရျခင္းမွာ ဘႀကီးေတာ္မင္းတရားေခၚ စစ္ကိုင္းမင္းလက္ထက္ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္ မတ္ ၈ ရက္တြင္ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပထမအဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပဲြကို စစ္ေျပၿငိမ္းေစ ေရးအတြက္ အဂၤလိပ္အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာဘုရင္ အစိုးရကုိယ္စားလွယ္မ်ားက သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံတို႔၏ ကုိယ္စား လက္မွတ္ေရးထုိး၍ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

၁၈၂၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၄ ရက္ (၁၁၈၇ ခုႏွစ္ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၄ ရက္ေန႔)တြင္ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ကို ႏွစ္ဖက္ စုံညီစြာခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကရာ အခ်က္(၅)ခ်က္ကို သေဘာတူညီ၍ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ အခ်က္(၅)ခ်က္မွာ (၁) ျမန္မာက ရခုိင္၊ တနသၤာရီႏွင့္ အာသံကို ၿဗိတိသွ်တို႔ထံ ေပးရ သည္၊ (၂) မဏိပူရ၊ ကခ်ာႏွင့္ ဂ်ိန္းတိယနယ္မ်ားသို႔ ျမန္မာတို႔ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း မျပဳရ၊ (၃) စစ္ေလ်ာ္ေၾကးေငြ တစ္ကုေဋကို အရစ္က်ေပးဆပ္ရမည္၊ (၄)အင္းဝတြင္ ၿဗိတိသွ်ကုိယ္စားလွယ္ထားခြင့္ျပဳကာ ကာလကတၱားတြင္ ျမန္မာသံ ေနခြင့္ျပဳသည္၊ (၅) ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးအတြက္ စာခ်ဳပ္သီးျခားခ်ဳပ္ဆိုမည္ စသည့္အခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္။

ရခုိင္ႏွင့္ တနသၤာရီေဒသကို ရလိုက္ျခင္းျဖင့္ ေနာက္စစ္ပဲြ မ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားပါက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းသို႔ တစ္ဖက္ တစ္ခ်က္မွ အလြယ္တကူဝင္ေရာက္ႏုိင္သည္ဟု ၿဗိတိသွ်တို႔က ယူဆသည္။ ထို႔ျပင္ ေဒသႏွစ္ခုမွ မၾကာမီ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားစြာ ခံစားခြင့္ရလိမ့္မည္ဟုလည္း ၿဗိတိသွ်တို႔က ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့ ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ ျမန္မာဘုရင္အစိုးရဘက္က ၾကည့္လွ်င္ ဆုုံး႐ံႈးလက္လႊတ္လုိက္ရသည့္ နယ္ေျမမ်ားအတြက္ မေထာင္းသာလွေသာ္လည္း အေျခအေနအေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ လက္လႊတ္ခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။

အဆိုပါစာခ်ဳပ္ကို ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၈၇ ခုႏွစ္ တေပါင္း လျပည့္ေက်ာ္ ၄ ရက္တြင္ ျမန္မာတို႔ဘက္မွ စစ္သူႀကီး လယ္ကိုင္းၿမိဳ႕စားဝန္ႀကီးမင္းႀကီးမဟာမင္းလွေက်ာ္ထင္၊က်ီဝန္အတြင္းဝန္မင္းႀကီးမဟာမင္းလွသီဟသူတို႔ႏွင့္ အဂၤလိပ္တို႔ဘက္မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက မဟာမိတ္ျဖစ္ေရး လက္မွတ္ေရးထုိးခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ေနရာ၌ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္အထိမ္း အမွတ္ေက်ာက္စာတိုင္ကို စုိက္ထူ ခဲ့ေသာ္လည္း ေရတုိက္စားမႈဒဏ္ေၾကာင့္ မူလစုိက္ထူခဲ့သည့္ ရႏၲပို အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္စာတိုင္သည္ ပ်က္စီးသြားခဲ့ရသည္။

ရႏၲပိုရြာကို အုိးလုပ္သည့္ရြာဟု မ်ားေသာအားျဖင့္သိထားၾကၿပီး ယခင္ကရႏၲပိုရြာႏွင့္ ယခုရႏၲပိုရြာမွာ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ အထိမ္းအမွတ္မူလေက်ာက္စာတုိင္မရွိေတာ့ဘဲ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္အမွတ္တရ ေက်ာက္စာတုိင္အျဖစ္ ယခုျပန္လည္ စုိက္ထူထားခဲ့သည္မွ လဲြ၍ သိသာေသာ ေျပာင္းလဲမႈဟူ၍ မရွိသေလာက္ပင္။

အညာေဒသဆိုသည့္ေဝါဟာရ ႏွင့္အညီရႏၲပိုရြာသုိ႔ သြားရာလမ္း တစ္ေလွ်ာက္တြင္အညာေဒသ၏ သေကၤတမ်ားျဖစ္သည့္ ထေနာင္းပင္၊ တမာပင္၊ ကႏၲာရပင္တို႔ႏွင့္အတူ ထန္းပင္ထန္းေတာတို႔မွာ လြမ္းေမာ ဖြယ္အညာေဒသ၏ ပုံရိပ္ကိုေဖာ္က်ဴး ေနစဥ္ကားလမ္းေပါက္၍ ကားျဖင့္သြားခဲ့ရေသာ္လည္း ဖုန္လုံးႀကီးမ်ား တလိမ့္လိမ့္တက္လာေနျခင္းက အညာေဒသ၏ ပကတိအသြင္သဏၭာန္ ကို ပိုမိုထင္ဟပ္လာေစခဲ့သည္။

ရႏၲပိုရြာသည္ ဧရာဝတီျမစ္ကမ္း နံေဘးတြင္ တည္ရွိၿပီး ကုန္းလမ္းမွ တစ္မ်ဳိး ေရလမ္းမွတစ္သြယ္ သြားလာႏုိင္သည့္ရြာကေလးျဖစ္သည္။ ရႏၲပိုရြာႏွင့္ ဧရာဝတီတို႔၏ အလွတရားသည္ နံနက္အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္ ႏွင့္ ညေန ေနဝင္ဆည္းဆာခ်ိန္တို႔တြင္ ပိုမိုေပၚလြင္ေစခဲ့သည္။ ရႏၲပိုရြာသည္ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး ျမင္းၿခံၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း တည္ရွိၿပီး အင္းဝၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ ၄ဝ ၊ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ႏွင့္ ေျခာက္မုိင္ခန္႔ကြာ ေဝးသည္။ ရႏၲပိုရြာသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝ ေက်ာ္ ကတည္းကပင္ အုိးလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ျပဳခဲ့ၾကၿပီး လက္ရွိတြင္လည္း အိုးလုပ္ငန္းကိုသာ စီးပြားျဖစ္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိသည္။ အုိးလုပ္ငန္းသည္ ေရွး ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝဝ ေက်ာ္ကပင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္ဟု ခန္႔မွန္းရၿပီးအဆိုပါအေထာက္အထားမ်ားကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၌ ေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ ဟုဆိုသည္။ ေရွးေခတ္အခါက ကမၻာသူကမၻာသားမ်ားက ဝါးဆစ္ဘူး၊ သစ္ရြက္၊ ေက်ာက္ခြက္ စသည္တို႔ကို ထည့္စရာ အျဖစ္ သုံးစဲြၾကရာမွ အုိးကိုတီထြင္ဖန္ တီးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ရႏၲပိုရြာသည္ အုိးႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ဳိးအစားမ်ားစြာ ထုတ္လုပ္လ်က္ ရွိၿပီး ထြက္ရွိသည့္ အိုးမ်ားကို ယခင္က မႏၲေလးသို႔သာ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုတြင္မူ ေစ်းကြက္လိုအပ္ခ်က္အရ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝန္းသို႔ တင္ပို႔လာခဲ့ရသည္အထိ က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့သည္။ အိမ္ေျခ ၂ဝဝ ေက်ာ္သာရွိသည့္ ရႏၲပိုရြာမွ ထြက္ရွိသည့္ရႏၲပို အုိးသည္ တုိင္းသိျပည္သိနာမည္ႀကီးေသာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းမွ အုိးလုပ္ငန္း စိတ္ဝင္စားသူမ်ားအျပင္ ျပည္ပမွ လည္း လာေရာက္ေလ့လာမႈမ်ားရွိ လာခဲ့သည္။

ရႏၲပိုရြာသည္ ဧရာဝတီျမစ္ကမ္း နံေဘးတြင္ ရွိေသာ္လည္း တံငါအလုပ္ကို မလုပ္ဘဲ စီးပြားျဖစ္အုိးလုပ္ငန္းကို သာလုပ္ကိုင္လ်က္ အကုသုိလ္အလုပ္ထက္ ကံငါးပါးကို ယုံၾကည္ကာအုိး လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ၾကျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားျဖစ္ထြန္းလ်က္ရွိသည္။ ေရနားနီးေသာ္လည္း တံငါ(ေရလုပ္ငန္း)အလုပ္ကို မလုပ္ျခင္းသည္ ထူးျခားသည့္အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ျခင္း၊ အိုးေကာင္းထြက္ရွိ ေရးကို သာ ေစတနာ ထားလုပ္ကိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ရႏၲပိုအိုးဟူ၍နာမည္ရေန ျခင္း အပါအဝင္ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ ဝါရီလ ၂၄ ရက္က ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ေျပၿငိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ဆိုခဲ့သည့္ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ အထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္စာတိုင္စုိက္ထူခဲ့ရာေနရာ ျဖစ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သမုိင္းထဲက သမုိင္းတင္ခဲ့သည့္ ရႏၲပိုရြာေလး ဟုပင္ တင္စားလုိက္ခ်င္ပါသည္။

ႏိုင္လင္းၾကည္

The Mirror Daily

http://ift.tt/1n2DVIZ

from သစ္ထူးလြင္ (ေန႔စဥ္သတင္း) - Thit Htoo Lwin http://ift.tt/1zkskNB