ႏိုင္ငံမ်ား၏ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈအဆင့္ သတ္မွတ္ရန္ ၉၉ ႏိုင္ငံအား စစ္တမ္းျပဳရာ၌ ျမန္မာက အဆင့္ ၈၉ တြင္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း World Justice Project အဖြဲ႕ ထုတ္ျပန္

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္ေသာ World Justice Project (WJP) အဖြဲ႕အ စည္း၏ေန႔စဥ္ လူမႈဘ၀ဆိုင္ရာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ကမၻာစစ္တမ္းတစ္ရပ္တြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၉၉ ႏိုင္ငံအား သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့ရာ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အဆင့္ ၈၉ တြင္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ WJP အဖြဲ႕အစည္းသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာစစ္တမ္းကို ၾသဂုတ္ ၆ ရက္က ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး လူေနမႈဘ၀တြင္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ျပည္သူတို႔၏ တရားဥပေဒအေပၚ ေလးစားလိုက္နာမႈ စံႏႈန္းမ်ားကို အဓိကစစ္တမ္းျပဳစုခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ WJP အဖြဲ႔အစည္းသည္ မည္သည့္အစိုးရ၏ ေထာက္ပံ့မႈကိုမွ ရယူျခင္းျခင္းမရွိေသာ အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ရပ္တည္ေနကာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ပိုမိုျဖစ္ထြန္းလာေစရန္ အစဥ္တစိုက္လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။

၎တို႔ အဖြဲ႕အစည္းအေနျဖင့္ ကမၻာတစ္၀န္းတြင္ ဥပေဒကြၽမ္းက်င္ေသာ ပညာရွင္ ၂၄၀၀ ခန္႔ ဦးေဆာင္၍ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ကို အေျခခံစစ္တမ္း ျပဳလုပ္ကာ အေျဖမွန္ထြက္ရွိေရးကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ တရားဥပေဒေလးစား လုိက္နာမႈထက္ ျပည္သူမ်ား၏ တရားဥပေဒေလးစား လုိက္နာမႈကိုသာ အေလးေပးစစ္တမ္းျပဳလုပ္ ခဲ့ေၾကာင္းသိရၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရားဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗဟုသုတနည္းပါးသည့္ အခ်က္က ျပည္သူမ်ားအား တရားဥပေဒဆိုင္ရာ က်င့္၀တ္မ်ားႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ ေန႔စဥ္ဘ၀ေနထိုင္မႈတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း အေျဖထြက္လာခဲ့သည္။ WJP အဖြဲ႕အစည္းအေနျဖင့္ ေလ့လာရမည့္ အခ်က္ေပါင္း ၄၇ ခုတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈဆိုင္ရာ က႑ေပါင္းရွစ္ခုခြဲကာ ေလ့လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထုိက႑ရွစ္ခုမွာ အစိုးရအာဏာ အကန္႔အသတ္ရွိမႈ (Constraints on Government Powers)၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျခစားမႈ ကင္းရွင္းမႈ (Absence of Corruption)၊ ပြင့္လင္းျမင္သာသည့္ အစိုးရတစ္ရပ္ရွိမႈ (Open Government)၊ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္းမြန္မႈ (Fundamental Rights)၊ အမိန္႔တည္တံ့မႈႏွင့္ လံုျခံဳမႈဆိုင္ရာစနစ္ျပည့္၀မႈ (Order and Security)၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားအေပၚတြင္ အာဏာတည္တံ့မႈ (Regulatory Enforcement)၊ ျပည္သူေရးရာတရားမွ်တမႈ (Civil Justice)၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာတရားမွ်တမႈ (Crim- inal Justice) တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။

WJP ၏ စစ္တမ္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမိန္႔တည္တံ့မႈႏွင့္ လံုျခံဳမႈဆိုင္ရာ စနစ္ျပည့္၀ျခင္းမွာ ႏိုင္ငံ ၉၉ ႏိုင္ငံတြင္ အဆင့္ ၆၀ အထိ ရပ္တည္ေနၿပီး ေငြေၾကးျခစားမႈတြင္လည္း အဆင့္ ၆၃ တြင္ ရပ္တည္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အဓိကအားနည္းေနသည့္ က႑မ်ားမွာ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးရရွိမႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာသည့္ အစိုးရတစ္ရပ္ ပိုင္ဆိုင္မႈတို႔ပင္ျဖစ္ကာ ယင္းႏွစ္ရပ္စလံုး၌ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရး ရရွိမႈက အဆင့္ ၉၇ ႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာသည့္ အစိုးရတစ္ရပ္ပိုင္ဆိုင္မႈက ၉၆ တို႔တြင္ အသီးသီး ရပ္တည္ေနၾကသည္။ ယခုစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈတြင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၉၃ ႏိုင္ငံမွ ၉၄ ႏိုင္ငံကိုခ်န္ကာ ေကာက္ယူခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္း ၉၄ ႏိုင္ငံတို႔ တြင္ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ လာအိုႏွင့္ဘ႐ူႏိုင္းတို႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။

WJP က တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးသည္ တရားမွ်တမႈႏွင့္ အခြင့္အေရးျဖစ္တည္မႈတို႔၏ လမ္းစျဖစ္ၿပီး လူမႈအဖြဲ႕အစည္းအားလံုးအတြက္ ခုိင္မာေသာ စီးပြားေရး တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ၊ အသိအမွတ္ျပဳထိုက္ေသာ အစိုးရတစ္ရပ္ျဖစ္တည္မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားလုိက္နာမႈတို႔၏ ေရေသာက္ျမစ္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားသည္။

၎တို႔ ထုတ္ျပန္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈပုိင္း၌ ထိပ္ဆံုးတြင္ရွိေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေ၀၊ ဆြီဒင္၊ ဖင္လန္၊ နယ္သာလန္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အဆင့္ ၁၉ တြင္သာ ရပ္တည္ႏိုင္ေသာ္လည္း ေဟာင္ေကာင္မွာ အဆင့္ ၁၆ တြင္ ရပ္တည္လ်က္ရွိသည္။ စင္ကာပူမွာ အဆင့္သတ္မွတ္ခံရမႈ ၁၀ ျဖင့္ ထိပ္ဆံုးႏိုင္ငံမ်ား စာရင္း၀င္ခြင့္ရခဲ့ၿပီး ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ အဆင့္သတ္မွတ္ခံရမႈ အျမင့္ဆံုးႏိုင္ငံမွာ သီရိလကၤာျဖစ္ကာ အဆင့္ ၄၈ တြင္ ရပ္တည္ေနသည္။ အဆင့္ ၈၉ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ေအာက္တြင္ ယူဂႏၶာ၊ ကေမၻာဒီးယား၊ ပါကစၥတန္၊ ဇင္ဘာေဘြႏွင့္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံတုိ႔ ပါ၀င္ေနေၾကာင္း စစ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပခ်က္အရ သိရသည္။

• Local

from Eleven Daily News http://ift.tt/1vmx33m