ျပည္သူဗဟိုျပဳ အာဆီယံအသိုက္အျမံဳ ေပၚထြက္လာေရးအတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ (၂၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀း အဖြင့္မိန္႔ခြန္း၌ ေျပာၾကား
ျပည္သူ႔ဗဟိုျပဳ အာဆီယံအသိုက္အျမံဳ ေပၚထြက္လာေရးအတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေမ ၁၁ ရက္ နံနက္ပိုင္းတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ (၂၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀း အဖြင့္မိန္႔ခြန္း၌ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
“မိမိတို႔ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥရပ္ေတြဟာ ႀကီးေလးၿပီး စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စည္းလံုးျခင္းဟာ အင္အားဆိုတဲ့ ဆို႐ိုးအတိုင္း အခက္အခဲမ်ား မည္သို႔ပင္ရွိပါေစ အာဆီယံရဲ႕ စည္းလံုးမႈအင္အားနဲ႔ ေက်ာ္လႊားႏိုင္မယ္လို႔ အျပည့္အ၀ ယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးျပဳလုပ္သည့္ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀းႏွင့္ ဆက္စပ္အစည္းအေ၀းမ်ားအတြက္ ဖြင့္ပြဲကို ေမ ၁၁ နံနက္ပိုင္းက ေနျပည္ေတာ္ရွိ MICC ၌ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္က အာဆီယံဥကၠ႒အေနျဖင့္ အဖြင့္မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ႀကီးေလးေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာ ရွိေနသည့္တိုင္ က်န္အာဆီယံ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ၀ေျပာသည့္ ျပည္သူ႔ဗဟိုျပဳ အာဆီယံအသိုက္အၿမံဳ ေပၚထြန္းလာေရးကို ႀကိဳးပမ္းသြားရန္ ေရွ႕႐ႈမည္ဟု ဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားသည္။
“လာမယ့္ တစ္ႏွစ္ခြဲခန္႔ ကာလအတြင္းမွာ အာဆီယံ အသိုက္အ၀န္းႀကီးရယ္လို႔ ေပၚေပါက္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဆီယံ အသိုက္အ၀န္း ေပၚထြန္းလာေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အားလံုးကို အခ်ိန္မီၿပီးစီးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ယေန႔အခ်ိန္ဟာ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးသိန္းစိန္က ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ အာဆီယံအဖြဲ႕အတြင္း မၿပီးျပတ္ေသးေသာ ကိစၥမ်ားႏွင့္ အားနည္းခ်က္မ်ားကိုလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေထာက္ျပခဲ့သည္။
အာဆီယံအဖြဲ႕အတြင္း လက္ရွိအခ်ိန္အထိ မၿပီးျပတ္ပဲ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနရဆဲ ကိစၥရပ္မ်ားမွာ ေဒသတြင္း ေကာင္းမြန္သည့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္မ်ားျဖစ္ေပၚေအာင္ ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ေရး၊ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အၿပီးသတ္ေရးဆြဲေရး၊ အာဆီယံ ဆက္သြယ္ေပါင္းစည္းေရး မဟာစီမံခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးတို႔ ျဖစ္သည္။
ထို႔အတူ အာဆီယံေဒသတြင္း ကုန္ထုတ္စြမ္းအား၊ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္စြမ္း၊ တီထြင္မႈမ်ားျမႇင့္တင္ျခင္း၊ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ အျခားေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးရံပံုေငြထူ ေထာင္ေရးမွာလည္း မၿပီးျပတ္ေသးေသာ ကိစၥအျဖစ္ ရွိေနသည္။
အာဆီယံေဒသတြင္း အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးမႈ မူ၀ါဒပိုင္း ပူးေပါင္းညႇိႏိႈင္းႏိုင္မည့္ တိက်ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးဘဲ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္မ်ား ၾကံဳေတြ႕ပါက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့ေပးရန္ ထူေထာင္ထားသည့္ AHA ဌာနမွာလည္း ထိေရာက္ေသာ တံု႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတြင္ မတ္လအတြင္း လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့သည့္ ဘန္ဆာမို႐ို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္သည္ အျပဳသေဘာျဖစ္ေပၚသည့္ ေအာင္ျမင္မႈဟု ႐ႈျမင္ခဲ့သည္။
“ဒီေအာင္ျမင္မႈကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ အျခားအာဆီယံ အဖြဲ႕၀င္ေတြကို ခ်ီးက်ဴးေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္” ဟု သမၼတက ဆိုသည္။
ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ မင္ဒါနာအိုေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဓြန္႔ရွည္ၾကာေစေရးအတြက္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ား အားလံုးႏွင့္အတူ ေထာက္ခံသြားမည္ဟု ၎ကဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
“ကိုရီးယားကြၽန္းစြယ္ အေရးကိစၥ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းကိစၥ၊ အေရွ႕ဥေရာပေဒသ ကိစၥတို႔ကိုလည္း အာဆီယံအေနနဲ႔ စိတ္၀င္စားစြာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနပါတယ္” ဟုသမၼတဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားသည္။
သို႔ေသာ္ အာဆီယံႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔အၾကား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မွတ္ခ်က္တစ္စံုရာကို သမၼတက ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
ေမ ၁၀ ရက္ကျပဳလုပ္ေသာ အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀း၌ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အတြင္း တင္းမာမႈျဖစ္လာျခင္းအေပၚ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အစည္းအေ၀းအၿပီး ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား၏ ေၾကညာခ်က္၌ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚေနသည့္ တင္းမာမႈအား စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ တရားဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္နည္းလမ္းျဖင့္ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ သက္ဆိုင္သူမ်ားအား တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ထိုင္၀မ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွား၊ ဘ႐ူႏိုင္းႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံတို႔အၾကား ကာလရွည္ၾကာ ေပၚေပါက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
အာဆီယံထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ မစတင္မီအခ်ိန္က ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အတြင္း ၎တို႔ေရပိုင္နက္ဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ နယ္ေျမအတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္မွ ၀င္ေရာက္လာသျဖင့္ တ႐ုတ္၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္တို႔အၾကား တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
အာဆီယံအေနျဖင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈကို ေျဖရွင္းရန္ သက္ဆိုင္သူမ်ားအတြက္ က်င့္၀တ္လုပ္ထံုးလုပ္နည္း (COC) ေပၚေပါက္လာေရးကို အေျဖတစ္ခုအေနျဖင့္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည္။
သို႔ရာတြင္ ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ ဘ႐ူႏိုင္းႏိုင္ငံတို႔က အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ယူထားခ်ိန္၌ COC အၿပီးသတ္ေရးဆြဲမႈမွာ အေကာင္အထည္ေပၚလာျခင္း မရွိခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ယူခ်ိန္တြင္ အၿပီးသတ္ႏိုင္ရန္ အာဆီယံႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕က ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့သည္။
“COC ကိစၥကေတာ့ အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ဆိုတဲ့ ဟာေလးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဆြးေႏြးေနတယ္” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က ေမ ၁၀ ရက္တြင္ Weekly Eleven သို႔ ေျပာၾကားသည္။
အျခားတစ္ဖက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ ဆက္ဆံေရးရွိေနသျဖင့္ COC ကို အၿပီးသတ္ေရးဆြဲရာ၌ တ႐ုတ္အလိုက် ျဖစ္ေနမည္ကို စိုးရိမ္မႈမ်ားလည္း ရွိေနခဲ့သည္။
“ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ (COC ကိစၥရပ္အား) ၿပီးျပတ္ေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒါက ႏိုင္ငံအမ်ားႀကီး ပါတာေလ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံတည္းပါတာ မဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံေတြအမ်ားႀကီးပါတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အတြက္ အခ်ိန္ေတာ့ယူရမယ္။ သို႔ေသာ္ အေရးႀကီးတာက ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ လုပ္ထားတာက၊ အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္က ဒီေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အျငင္းပြားမႈအားလံုးကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းမယ္။ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးတဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းမယ္။ ဒီအေျခခံမူကေန ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္သြားမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ကိစၥမဆို အခ်ိန္ေတာ့ ယူရမွာပဲ။ ဒီတစ္ႏွစ္အတြင္းမွာေတာ့ ျပတ္ခ်င္မွျပတ္မွာေပါ့။ သို႔ေသာ္ ေရွ႕ကိုေတာ့ အေတာ္ေရြ႕ႏိုင္ေအာင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္” ဟု သမၼတ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အာဆီယံေရးရာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က Weekly Eleven သို႔ ေျပာၾကားသည္။
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရးအတြက္ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း တ႐ုတ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္တို႔အၾကား တင္းမာမႈ ပိုမ်ားေနခ်ိန္တြင္ ေမ ၁၀ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္အား ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက သီးျခားေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ေမ ၁၁ ရက္တြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္အား ဗီယက္နမ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ငုယင္တန္ဇြန္းက ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
ယင္းေတြ႕ဆံုမႈမ်ားသည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းႏွင့္ စြမ္းအင္က႑မ်ားတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ားအေပၚ အျမင္ဖလွယ္ခဲ့သည္ဟု သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ တင္းမာမႈအတြက္ တစ္စံုတစ္ရာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
ေမ ၁၁ ရက္က ေျပာၾကားသည့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀း အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈကိစၥ၊ သဘာ၀ေဘး စီမံေရးကိစၥ၊ သမား႐ိုးက်ႏွင့္ သမား႐ိုးက်မဟုတ္ေသာ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ေဒသအတြက္ အေရးပါသည့္ အျခားကိစၥမ်ားကို စုေပါင္းေျဖရွင္းၾကမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
(၂၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀းႏွင့္ ဆက္စပ္အစည္းအေ၀းဖြင့္ပြဲတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းမွာ ေယဘုယ်ဆန္ၿပီး တိက်မႈမရွိေၾကာင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ အာကာဟတ ေန႔စဥ္သတင္းစာမွ သတင္းေထာက္ မစၥတာမက္ဆုမိုတိုက ေ၀ဖန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“သမၼတမိန္႔ခြန္းက အရမ္းေယဘုယ် ဆန္လြန္းတယ္။ တိတိက်က် ေျပာဆုိတာမ်ဳိးေတြ မရွိဘူး။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ ဒီထက္ပိုၿပီး တိတိက်က် ေျပာဆိုသင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အာဆီယံအဖြဲ႕က အျမဲတမ္း ဒီလိုမ်ဳိး ေယဘုယ်ဆန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ေတြပဲ ထုတ္ေလ့ရွိတာဆိုေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕မိန္႔ခြန္း ပ်င္းစရာေကာင္းတာ သိပ္ေတာ့မဆန္းပါဘူး။ ဒါက အာဆီယံနည္းလမ္းပဲေလ” ဟု မစၥတာမက္ဆုမိုတိုက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေမ ၁၁ ရက္ကျပဳလုပ္သည့္ (၂၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀း ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အတူ အာဆီယံေဒသတြင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ေတြ႔ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ-ဉာဏ္၀င္းရွိန္)
from Eleven Media Group's Facebook Wall http://ift.tt/RF3Sqr
Comments
Post a Comment