တန္ခူးမုိး (ေဆာင္းပါးရွင္ - ေျမလတ္ညိဳလင္း) တန္ခူးလသည္ ျမန္မာ့ဆယ့္ႏွစ္လတြင္ အဦ...

တန္ခူးမုိး



(ေဆာင္းပါးရွင္ - ေျမလတ္ညိဳလင္း)



တန္ခူးလသည္ ျမန္မာ့ဆယ့္ႏွစ္လတြင္ အဦးအစ ပထမဆံုးလျဖစ္၍ ေႏြဥတု၌ပါ၀င္သည္။ ဤလ၏အမည္ကို ပုဂံေခတ္ထိုးေက်ာက္စာတို႔တြင္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ေရးထံုးႏွင့္အညီ "တန္ခူး" ဟု ေရးထိုးခဲ့ၾကၿပီး ေတာင္ငူေခတ္ႏွင့္ ေညာင္ရမ္းေခတ္တို႔တြင္လည္း အလားတူ "တန္ခူး" ဟုပင္ ေရးသားသံုးႏႈန္းခဲ့ၾကသည္။ အင္း၀ေခတ္တြင္မူ "တန္ခူး" ဟုလည္းေကာင္း အသီးသီးေရးသား သံုးႏႈန္းလာခဲ့ၾကသည္ဟုဆိုသည္။



တန္ခူးလ၏အဓိပၸာယ္ကို ေ၀ါဟာရ လီနတၳဒီပနီတြင္ "အထူးထူးေသာ အပြင့္အသီးတို႔ျဖင့္ ဆန္းၾကယ္သည္၏အျဖစ္ေၾကာင့္ လူတို႔စိတ္ႏွလံုး၏ ေမြ႔ေလ်ာ္ျခင္းကို ျပဳတတ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ တန္ခူးလမည္၏" ဟု ဖြင့္ဆိုထားသည္။



ျမန္မာ့ဆယ့္ႏွစ္လမိုးမ်ားအနက္ တန္ခူးလတြင္ရြာသြန္းေလ့ရွိေသာ မိုးကို "တန္ခူးမည္မွတ္၊ ဖက္ဆြတ္ေရတိုး၊ သႀကၤန္မိုး" ဟူေသာဆို႐ိုးစကားျဖင့္ ေရွးသူေဟာင္းတို႔ အမွတ္အသားျပဳခဲ့ၾကၿပီး ယင္း၏အဓိပၸာယ္ကို "တန္ခူးလတြင္ ဖက္ဆြတ္မိုး၊ သႀကၤန္မိုး ရြာသြန္းစျမဲျဖစ္သည္" ဟု ျမန္မာဆို႐ိုးစကားတြင္ ဖြင့္ဆိုထားသည္။



ျမန္မာမင္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစာတမ္းတြင္မူ ယင္းဆို႐ိုးစကားကိုပင္ "တန္ခူးလတြင္ ဖက္ဆြတ္ေရေခၚေသာေရသည္ ဧရာ၀တီျမစ္မွာ တိုးျမဲ၊ သႀကၤန္ေခၚေသာမိုးသည္ ရြာျမဲဆိုလုိသည္" ဟုဖြင့္ဆိုထားသည္။



ဖက္ဆြတ္မိုးကို ျမန္မာအဘိဓာန္တြင္ "တေပါင္းလအကုန္ တန္ခူးလဆန္းတြင္ သစ္ရြက္ေရာ္မ်ားကိုေၾကြေစေသာမိုး။ ဖက္ေျခြမိုး" ဟုဖြင့္ဆိုထားသည္။



ဖက္ဆြတ္မိုးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဆရာမင္းသု၀ဏ္က "တန္ခူးလတြင္ရြာေသာမိုး ေတာအႏွံ႔ေတာင္အႏွံ႔ ေႏြဦးရာသီက ေၾကြထားေသာ သစ္ရြက္ေျခာက္တို႔ကို တြန္းတိုက္စီးဆင္းရသျဖင့္ နီေသာအဆင္းရွိသည္။ ဧရာ၀တီျမစ္၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္စသည္တို႔တြင္ စီးဆင္းသည္။ ဤေရကိုေသာက္လွ်င္ ငွက္ဖ်ားျဖစ္တတ္သည္။ မေသာက္ေကာင္းဟု အယူရွိသည္" ဟုေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ဖက္ဆြတ္ေရႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍လည္း "ဖက္ဆြတ္ေရကိုပင္ ေလာင္သင္းေရဟု ေခၚျပန္ေသးသည္။ တေပါင္းလ၊ တန္ခူးလတြင္ ေတာင္ယာအတြက္ ေတာမီးမ်ား႐ႈိ႔ေသာအခါ သစ္ပင္ႀကီး သစ္ပင္ငယ္ ခ်ံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းတို႔ကို မီးေလာင္ရသည္။ ေျမဆီေျမလႊာလည္း မီးက်က္ရသည္။ ဤမီးေလာင္ျပင္တြင္ ရြာခ်၍ စီးဆင္းရေသာ မိုးေရျဖစ္သျဖင့္ ေလာင္သင္းေရဟု ေခၚခဲ့ၾကပံုရသည္" ဟုဆက္လက္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။



ေလာင္သင္းေရကို ျမန္မာအဘိဓာန္တြင္ "ေတာမီးေလာင္ထားေသာေျမကို မိုးဦးကာလ၌ တိုက္စားစီးဆင္းလာသည့္ ျပာနံ႔၊ မီးေသြးနံံ႔ပါရွိေသာေရ" ဟုဖြင့္ဆိုထားသည္။



ဖက္ဆြတ္မိုး၊ ဖက္ေျခြမိုးတို႔သည္ တန္ခူးလတြင္ ရြာသြန္းျမဲျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာဆို႐ိုးစကားတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ယင္းမိုးမ်ားသည္ တေပါင္းလတြင္လည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ ရြာသြန္းတတ္ေၾကာင္း ရာသီဘြဲ႔အေထာက္အထားမ်ားအရ သိရွိရသည္။ ဖက္ဆြတ္မိုး၊ ဖက္ေျခြမိုးတို႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စာဆိုေတာ္ ရွင္ဥတၱမေက်ာ္ဆို ၀သန္ေဟမခ်ီ ေတာလားရတု တတိယပုိဒ္တြင္ "ေသာင္သိမ္ေငြဥ၊ သဲေဗြႏုႏွင့္၊ ၀တ္စုညြန္႔ခ်ီ၊ သရဖီမူ၊ ႀကိဳင္ဆီလႈိင္သတ္၊ ေရဖက္ဆြတ္တည့္၊ ေျခြလြတ္ေဆာစြာ၊ သည္ခ်ိန္ခါကို၊ ေသာတာပန္မည္၊ မဟာေထရ္တို႔၊ မၾကည္ႏိုင္ေအာင္၊ ခိုးျမဴေမွာင္ခဲ့" စသည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ျမတ္သယမၻဴခ်ီေတာလားရတု ဆ႒မပုိဒ္တြင္ "ၿမိဳင္ေျခအျပင္၊ စံုတစ္ခြင္က၊ ရြက္က်င္ေခြက်ဳိး၊ ဖက္ေျခြမိုးမူ၊ ေရ႐ိုးယူေဆာင္၊ မိန္တန္ေဆာင္မွ၊ ပေလာင္ေတာင္သ၊ ခ်ိန္တမွ်ကို" စသည္ျဖင့္လည္းေကာင္း အသီးသီးဖြဲ႕ဆိုထားသည္။



ထို႔ျပင္ ဖက္ဆြတ္ေရ၊ ေလာင္သင္းေရတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စာဆိုေတာ္ဖိုးသူေတာ္ ဦးမင္းဆိုမိန္အပုိင္းေပမို႔ခ်ီ တေပါင္းလဘြဲ႔ ေလးခ်ဳိးတတိယအပိုဒ္တြင္ "ၾကည္ေရသြန္းငယ္၊ တံခြန္ဒီးဒီး၊ ဖက္ဆြတ္ကယ္စီးလို႔၊ ေတာင္ႀကီးသုတ္သင္၊ ေရတစ္ျပင္လည္း" စသည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ စာဆုိေတာ္ လူဦးမင္းဆို မိန္ရတုေပမို႔ တေပါင္းလဘြဲ႔ေလးခ်ိဳး တတိယအပိုဒ္တြင္ "ရြက္က်င္ငယ္ေၾကြသည္၊ ေရလယ္ဖက္ကူး၊ ဂဂၤါ႐ူးလည္း၊ အထူးေတာင္သ၊ မီးေရာင္ျပႏွင့္၊ လွသႏၲာငံု၊ စုံရဂံုမွာ၊ အထံုအသင္း၊ မံ၀တ္ရည္သြင္းခ်ိန္မွ" စသည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ စံုတစ္ဖြဲ႔မွာလခ်ီ တန္ခူးလဘြဲ႔ ေလးခ်ဳိးစတုတၳပိုဒ္တြင္ "ယဥ္ေပါင္းခ်ီစြ၊ နဒီကလည္း၊ သဲစေသာင္ေျခ၊ ေလာင္သင္းေရႏွင့္၊ ငွက္ေဆြစံုလွယ္၊ ေမာင္ခ်င္းမယ္တို႔၊ သြယ္သြယ္မူနည္၊ ပူပြဲစည္ေအာင္" စသည္ျဖင့္လည္းေကာင္း အသီးသီးဖြဲ႔ဆိုထားၾကသည္။



ထိုမွတစ္ပါး တန္ခူးမိုးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စာဆိုေတာ္မယ္ေခြဆို ေနနတ္ကယ္မွ ရာဇာေလခ်ီ တန္ခူးလဘြဲ႔ အဲခ်င္းတတိယပိုဒ္တြင္ "ရဂံုၿမိဳင္ျပား၊ ေတာတစ္လႊားလည္း၊ ငွက္ခါးေတာင္လို၊ ပူေအာင္မယ့္ကိုယ္၊ မိုးႀကီးတစ္ဖြဲ႔၊ ေလတစ္လွည့္ႏွင့္၊ တစ္ဆယ့္ေျခာက္တိုင္း၊ မျပတ္ကယ္ဆိုင္းလို႔၊ မိႈင္းမိႈင္းငယ္ညိဳသည္" စသည္ျဖင့္ ဖြဲ႔ဆိုထားသည္။

from Eleven Media Group's Facebook Wall http://ift.tt/1klNk3q